Αυτόνομες γυναίκες και καθεστωτικός φεμινισμός

Θέλετε να οικειοποιηθείτε τη ζωή σας; Λοιπόν, καταστρέψτε το αφεντικό που βρίσκεται μέσα σας, καταστρέψτε τα καπιταλιστικά χαρακτηριστικά που υπάρχουν σε σας. Καταστραφείτε ως αφεντικά. Καταστραφείτε ως ανεξάντλητοι απορροφητήρες της οικιακής σας εργασίας.

«Οι εργάτριες στο σπίτι», Ιούνης-Ιούλης 1976

“(…) Η φεμινιστική εξέγερση ήταν μια πραγματική επανάσταση μέσα στην επανάσταση. Και να πούμε ότι υπάρχουν ακόμη και σήμερα κάποιοι, πρώην πρωταγωνιστές εκείνης της εποχής, που ρίχνουν την ευθύνη στο φεμινισμό για την κρίση του κινήματος, όταν ήταν ακριβώς αυτοί που το καταπίεζαν, αντιπαραθέτοντάς του τους συνήθεις, παλιούς, ανυπόφορους «πολιτικούς λόγους»: αυτούς που είναι πραγματικοί γιατί είναι λογικοί, που πάντοτε τους εκφέρουν άντρες ακόμη και όταν αυτή που μιλάει είναι «γυναίκα», αυτούς που αναφέρονται πάντοτε και αποκλειστικά σε ένα «υποκείμενο» που παραμένει εγγεγραμμένο στην πολιτική οικονομία, ακόμη και στις πιο έξυπνες και εκσυγχρονισμένες μαρξιστικές διατυπώσεις.

Αμήχανος Οδυσσέας

«Πρόκειται να έρθει το νέο είδος των ανθρώπων ένα άλλο είδος ξαφνικό. Μια νέα ράτσα κι απόλυτοι θα έχουν μια αφάνταστη τελειότητα. Οι παληοί άνθρωποι κι αυτός ο τρομαγμένος λαός πρέπει να εξαφανιστούν. Κανονίστηκε να πεθάνουν σε μια ωρισμένη μέρα. Αλλά πρέπει να γυρίσουν ο καθένας στον τόπο του κι εκεί να πεθάνει».[1] Γιώργος Χειμώνας, Ο γιατρός Ινεότης

Κι εκείνος στη στιγμή με γνώρισε θωρώντας με μπροστά του,

και μες στα κλάματα ανεμάρπαστα μου

συντυχαίνει λόγια:

Γιέ του Λαέρτη αρχοντογέννητε,

πολύτεχνε Οδυσσέα,

ίδια και συ τραβάς, βαριόμοιρε,

τρισάθλια μοίρα, βλέπω,

σαν που κι εγώ τραβούσα αδιάκοπα

κάτω απ᾿ το φως, του γήλιου! Ομήρου Οδύσσεια, Ραψωδία Λ΄ (Νέκυια), στίχοι 615-619

Σε καιρούς που χάνονται τα ονόματα και ένας παλιός κόσμος πεθαίνει, ακόμη κι ένας πολυμήχανος Οδυσσέας χάνει το δρόμο του· στέκει αμήχανος και λέει τα τελευταία του λόγια. Πριν περάσει στο βουβό σκοτάδι, θ’ αντικρύσει στα μάτια τις βουβές σκιές δίχως ψυχή. Μόνο που αυτές αναπνέουν αδιάφορες για τη ζωή τους. Και τον αφήνουν μεταίωρο ταξιδιώτη του σήμερα και του πάντα.

Ελεύθερο Πνεύμα

Με αφορμή τον θόρυβο που προκλήθηκε από τη παράφραση κειμένου του Γεωργίου Θεοτοκά, που δόθηκε στους μαθητές στις πρόσφατες Πανελλήνιες εξετάσεις, όπου ο «κακός πρωθυπουργός» διασκευάστηκε σε «κακό επιστήμονα», θυμηθήκαμε ορισμένα ενδιαφέροντα αποσπάσματα από το δοκίμιο του Γεωργίου Θεοτοκά, «Ελεύθερο Πνεύμα» το οποίο γράφτηκε το 1929, όταν ο ίδιος ήταν μόλις 24 χρονών.

Άλλεν Γκίνσμπεργκ, Ουρλιαχτό

Βγάλτε τίς κλειδαριές από τίς πόρτες!

Βγάλτε τίς πόρτες απ' τούς μεντεσέδες!

Εργατική τάξη & Ανθρωπότητα και εθελοδουλεία

Μέχρι το 1847, στην επαναστατική γραμματεία, σπάνια χρησιμοποιούταν μια γλώσσα απευθυνόμενη αποκλειστικά στους εργαζόμενους ως τάξη. Στην προπαγάνδα για έναν καλύτερο κόσμο, αυτό που πάντα λεγόταν ήταν «όλοι οι άνθρωποι είναι αδέρφια», και γινόταν επίκληση στους ανθρώπους με καρδιά και καλή θέληση για τον αγώνα ενάντια στην τυραννία και την καταπίεση. Μετά την εμφάνιση του Κομμουνιστικού μανιφέστου ειπώθηκε το «εργαζόμενοι όλων των χωρών, ενωθείτε», μια διατύπωση που ερμηνεύτηκε σαν μια αδελφοσύνη αποκλειστικά μεταξύ των εργατών. Ασφαλώς και η κοινωνική επανάσταση θα είναι γέννημα των  μεγάλων προλεταριακών μαζών, αυτοί που θα δώσουν μάχη για το μελλοντικό κόσμο δεν θα είναι παρά μόνο κατ’ εξαίρεση από τα παλάτια ή από τα εκμεταλλευτικά στρώματα της αστικής τάξης. Ωστόσο, στον επαναστάτη εργάτη, ο άνθρωπος είναι πάνω από τον εργάτη. Η έννοια της ανθρωπότητας είναι πάνω από την έννοια του προλεταριάτου. Στη συνείδηση του προλετάριου που αγωνίζεται για έναν καλύτερο κόσμο, θα βρείτε πρώτα απ’ όλα την ανθρώπινη αξιοπρέπεια που διασύρεται από την τυραννία ή την καταπίεση, και μόνο κατά δεύτερο λόγο τον τσαγκάρη, τον οικοδόμο, τον ξυλουργό…

Δημοκρατία-Ολιγαρχία-Μοναρχία, Ηρόδοτος

Όταν ωστόσο καταλάγιασε η φασαρία και πέρασαν πέντε ημέρες, αυτοί που είχαν επαναστατήσει κατά των Μάγων, έκαναν συμβούλιο για την κατάσταση γενικά, και ειπώθηκαν τότε λόγια που μερικοί Έλληνες τα βρίσκουν απίστευτα, αλλά που είναι γεγονός ότι ειπώθηκαν. Ο Οτάνης πρότεινε να ανατεθούν οι δημόσιες υποθέσεις σε όλους τους Πέρσες μαζί, λέγοντας τα εξής:
«Εγώ πιστεύω ότι δεν πρέπει πια να γίνει μονάρχης ένας από εμάς: αυτό δεν είναι ούτε ευχάριστο ούτε καλό. Γιατί είδατε πού έφθασε η αλαζονεία του Καμβύση, δοκιμάσατε και την αλαζονεία του Μάγου. Πώς λοιπόν μπορεί να είναι κάτι πρόσφορο η μοναρχία, όπου επιτρέπεται στον ανεύθυνο να κάνει αυτά που θέλει; Σίγουρα, ακόμη και ο καλύτερος απ᾽ όλους τους ανθρώπους, αν αποκτήσει τέτοια εξουσία, θα πάψει πια να σκέπτεται με τον ίδιο τρόπο.

Διαδρομή Ελευθερίας φ.172 προλογικό σημείωμα

Σύμφωνα με τον γάλλο ιστορικό Πατρίκ Μπουσερόν «έχουμε ανάγκη την ιστορία, γιατί μάς χρειάζεται μια ανάπαυλα. Μια παύση για να καταλαγιάσει η συνείδησή μας, για να διατηρήσουμε τη δυνατότητά μας να έχουμε συνείδηση –ως έδρα όχι μόνο της σκέψης, αλλά και ενός πρακτικού λόγου, που θα μας δίνει κάθε ελευθερία δράσης». Και πράγματι, ποιός μπορεί να ισχυριστεί ότι δεν διψά, δεν επιθυμεί μ’ όλη του την δύναμη να έχει κάθε ελευθερία δράσης; Και άλλο τόσο, πόσες ματαιώσεις δεν έχουν ως αφετηρία κάθε είδους αυταπάτη ότι αυτή η ελευθερία δράσης υφίσταται ενώ συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο;

Αυτή, λοιπόν, η «ανάπαυλα» στην οποία αναφέρεται ο Μπουσερόν, αυτή η «παύση» δεν σχετίζεται με την αδράνεια. Γιατί; Γιατί το παρελθόν μάς ανήκει, γιατί μπορούμε να το ανακαλούμε, να το επαναφέρουμε, γιατί τα αποτυπώματά του δεν σβήνονται, γιατί το μνημονεύειν δεν ταυτίζεται με το αναμιμνήσκεσθαι, γιατί ο άνθρωπος εξακολουθεί να διαθέτει την ικανότητα του πρότερου και του ύστερου.

Η Νίτωκρις της Βαβυλώνας, Ηρόδοτος

Και πολλοί άλλοι στάθηκαν βασιλιάδες της Βαβυλώνας, που κόσμησαν τα τείχη και τα ιερά της (θα μιλήσω γι᾽ αυτούς στο κεφάλαιο το αφιερωμένο στους Ασσυρίους), ανάμεσά τους όμως ξεχωρίζουν δύο γυναίκες. Η πρώτη βασίλισσα, που τη χωρίζουν από τη δεύτερη πέντε γενιές, λεγόταν Σεμίραμις· δικό της έργο είναι τα αναχώματα της πεδιάδας, πράγματι αξιοθέατα· γιατί προηγουμένως ο ποταμός συχνά μετέβαλλε την πεδιάδα όλη σε θάλασσα.

[1.185.1] Όσο για τη δεύτερη στη σειρά βασίλισσα, που το όνομά της ήταν Νίτωκρις, αυτή στάθηκε πιο συνετή από την προηγούμενη βασίλισσα· άφησε βέβαια και μνημεία που θα τα περιγράψω, κυρίως όμως, βλέποντας τους Μήδους να αποχτούν όλο και μεγαλύτερη δύναμη και να μη θέλουν να ησυχάσουν αλλά να έχουν κυριεύσει κι άλλες πόλεις κι ανάμεσά τους και τη Νίνο, πήρε όσο μπορούσε πιο πολλά μέτρα για να φυλάξει τη χώρα της.

Τα πενήντα χρόνια δουλείας και το «θολωμένο» μυαλό του Τσίπρα…

Στην χθεσινή ομιλία του (24/5) το κομμουνιστικό ανδρείκελο που ονομάζεται Αλέξης Τσίπρας από το βήμα της Γενικής Συνέλευσης του Συνδέσμου Βιομηχανιών Βορείου Ελλάδος (ΣΒΒΕ) απαντώντας στο ερώτημα γιατί δεν υπήρξε λύση στο τελευταίο Eurogroup, απάντησε με τον εξής τρόπο: «Διότι υπήρξε προσπάθεια να προωθηθεί και πάλι μια θολή λύση. Μια λύση μετάθεσης του προβλήματος. Μια λύση που δεν αντιστοιχούσε στο οικονομικό κλίμα, στα δημοσιονομικά αποτελέσματα της ελληνικής οικονομίας αλλά ούτε και στις θυσίες του ελληνικού λαού».

Την ίδια στιγμή η γερμανική εφημερίδα Tageszeitung (ΤΑΖ), σε σχόλιο με τίτλο «50 χρόνια δουλείας», υποστήριζε ότι «Αυτή τη φορά η αγωνία δεν οφείλεται σε Έλληνα υπουργό Οικονομικών, αλλά στον Γερμανό Β. Σόιμπλε.

Δημόκριτος ο Αβδηρίτης, Αποσπάσματα

50.  Όποιος νικιέται πάντοτε από τα χρήματα είναι αδύνατο να γίνει ποτέ δίκαιος.

62.  Αγαθό είναι όχι το να μην αδικούμε, αλλά το να μη θέλουμε ν’ αδικήσουμε.

65.  Πρέπει να αυξάνουμε τη νοητική μας αντίληψη και όχι τις γνώσεις μας.

68.  Ο άνθρωπος είναι άξιος ή ανάξιος όχι μόνο με βάσει όσα κάνει αλλά και όσα σκέφτεται.

76.  Οι ανόητοι δεν διδάσκονται από τους λόγους αλλά από τις συμφορές.

81.  Οι διαρκείς αναβολές κάνουν τις πράξεις να μην ολοκληρώνονται ποτέ.

102. Στα πάντα το ωραίο είναι το ίσο, δεν θεωρώ όμως σωστή ούτε την υπερβολή ούτε την έλλειψη.

107. Είναι σωστό αφού είμαστε άνθρωποι, να μη γελάμε με τις συμφορές των άλλων ανθρώπων, αλλά να θρηνούμε.

108. Τα καλά μας έρχονται με δυσκολία και μετά από αναζήτηση, ενώ τα κακά και χωρίς να τ’ αναζητήσουμε.

Πολιτική ορθότητα: ο ανοιχτόμυαλος μακαρθισμός της Αριστεράς

An accelerated vision towards sunlessness (2016).

H νέα μόδα που ήρθε για να ανανεώσει το λεξιλόγιο, την αισθητική και τους τρόπους συμπεριφοράς των φιλελεύθερων κοινωνιών ακούει στο όνομα «πολιτική ορθότητα». Από τις μεσοαστικές γειτονιές των Βρυξελλών, τις φοιτητικές συνοικίες της Βαρκελώνης, το Καρτιέ Λατέν των Παρισίων, τα ακαδημαϊκά campus των Ηνωμένων Πολιτειών, τα Εξάρχεια ως και το Kreuzberg, η πολιτική ορθότητα είναι το νέο must στις σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων. Εκ πρώτης όψεως, τούτη η ρυθμιστική αρχή φαντάζει ιδιαίτερα γοητευτική εφόσον και δημιουργεί προσδοκίες υπεράσπισης των αδυνάμων και όσων δεν χαίρουν μιας σειράς τυπικών δικαιωμάτων. Όμως, στην πραγματικότητα έχει καταλήξει να δημιουργήσει ένα αποπνικτικό περιβάλλον γραφειοκρατικών ελέγχων και μαζικής υστερίας προς οποιαδήποτε κριτική σ’ αυτό το fair-play της ανεκτικής αδιαφορίας.

ΠΡΩΤΗ ΑΦΙΕΡΩΣΗ ΣΤΟΥΣ ΠΑΛΑΙΟΥΣ ΚΑΙ ΝΕΟΥΣ ΣΤΑΛΙΝΙΚΟΥΣ…

Επειδή, όπως όλοι γνωρίζουν, δεν έχουμε πάψει να συγκινούμαστε από τις πάσης φύσεως άοκνες εκδηλώσεις παλαιών και νέων σταλινικών (βλ. εκδηλώσεις για τον ΔΣΕ, αφίσες, προβολή τους στην κινηματική αντιπληροφόρηση) σκεφτήκαμε να βοηθήσουμε και εμείς να διατηρηθεί αυτή η «ωραία» ατμόσφαιρα και είπαμε σιγά σιγά να αρχίσουμε να φρεσκάρουμε την μνήμη όλων.

Θυμηθήκαμε, λοιπόν, δύο εξέχουσες προσωπικότητες, Λετονούς, τον Γέκαμπς Πέτερς αξιωματούχο της πρώιμης Τσεκά και τον Μάρτινς Λάτσις αρχικά ανακριτή της Λαϊκής Επιτροπής Εσωτερικών Υποθέσεων. Αυτά τα δύο κτήνη άφησαν πραγματικά εποχή με τις θηριωδίες τους συνεργαζόμενοι στενά.

Η συμμόρφωση του ατόμου προς την ομάδα

Σε προηγούμενη ανάρτηση με τίτλο «Γιατί σχηματίζονται οι ανθρώπινες ομάδες;» ο  Ν. Χ. Τάτσης, στο βιβλίο του Κοινωνιολογία – Κοινωνική Οργάνωση και Πολιτισμικές Διεργασίες Εκδόσεις Οδυσσέας 1994, προσέγγισε τις αιτίες σχηματισμού των ανθρώπινων ομάδων. Το παρόν κείμενο περιλαμβάνει αποσπάσματα του παραπάνω βιβλίου που σχετίζονται με τη συμμόρφωση των μελών μιας ομάδας. Δηλαδή με την υπακοή των ατόμων της ομάδας στην ομαδική βούληση.

——————– / ——————–

«Τόση είναι η δύναμη συμμόρφωσης του ατόμου προς την ομάδα, ώστε τα άτομα με δημόσιο ήθος και σπάνια ακαδη­μαϊκή κατάρτιση να δέχονται την ένοχη σιωπή της ανομίας και του παραλόγου»

H συμμόρφωση προς την ομάδα αποτελεί ένα πολύ ενδιαφέρον θέμα που δείχνει τη δύναμη της συλλογικής κυριαρχίας πάνω στις ατομικές επιλογές, την ικανότητα της ομάδας να διαπλάθει τη συμπεριφορά εκάστου από εμάς με τρόπο συνάδοντα σε ένα γενικό πρότυπο σκέψης και δράσης.

Λυρικά Αφιερώματα - Ραμπιντρανάθ Ταγκόρ

17

 Προσμένω μόνο την Αγάπη, για να παραδοθώ,
τέλος, στα χέρια της. Να γιατί είναι τόσο αργά, και
γιατί είμαι ένοχος τόσων παραλείψεων.
Έρχουνται με τους νόμους τους και με τους
κώδικές τους για να με δέσουν χειροπόδαρα. Μα, εγώ
πάντα τους διαφεύγω, γιατί προσμένω μόνο την
αγάπη για να παραδοθώ, τέλος, στα χέρια της.
Ο κόσμος με κατηγορεί και με λέει αξένοιαστο:
δεν αμφιβάλλω πως έχει δίκαιο να με κατηγορεί ο
κόσμος.
Η μέρα της αγοράς τέλειωσε κι' όλη η εργασία
έγινε. Εκείνοι πού 'ρθαν και με κάλεσαν του κάκου,
γύρισαν πίσω με θυμό. Προσμένω μόνο την αγάπη
για να παραδοθώ, τέλος, στα χέρια της.

  18

Σύννεφα σωριάζουνται απάνω σε σύννεφα κι' ο
κόσμος σκοτεινιάζει. Α! Αγάπη γιατί μ' αφήνεις
να περιμένω έξω από την πόρτα ολομόναχος;
Στις πολυάσχολες στιγμές της μεσημεριάτικης
δουλειάς είμαι με το πλήθος, μα, στη μοναξιά της
σκοτεινής αυτής ημέρας, μόνο για σένα ελπίζω.
Αν δε μου δείξεις το πρόσωπό Σου, αν μ' αφήσεις
ολότελα παραμερισμένο, δεν ξέρω πώς να περάσω
τις μακρινές και βροχερές αυτές ώρες.
Στέκομαι και κοιτάζω τον ουρανό που σκοτεινιάζει
ως πέρα μακρυά, κ' η καρδιά μου τριγυρνά
θρηνώντας με τον ανήσυχο άνεμο.

Ομήρου Οδύσσεια Θ "Αφροδίτη, Άρης και Ήφαιστος"

261 Κι ο κράχτης τη γλυκόλαλη έφερε την κιθάρα

για το Δημόδοκο, κι αυτός στη μέση πήγε τότε

κι ολόγυρά του στάθηκαν πρωτόχνουδοι λεβέντες

όλοι τεχνίτες στο χορό κι άρχισαν να χορεύουν,

χτυπώντας με τα πόδια τους τη γης, που λες πετούσαν

φωτιές, και θάμαζε ο θεϊκός Δυσσέας να τους βλέπει.

Κι άρχισε εκείνος παίζοντας γλυκά να τραγουδήσει

ο Άρης πώς αγάπησε την όμορφη Αφροδίτη

και πως κρυφά πρωτόσμιξαν στον πύργο του Ηφαίστου