Η ανάμνηση ως αντίσταση-Jan Assmann

Τυπικό παράδειγμα αντιπαροντικής ή αντιπραγματολογικής ανάμνησης αποτελεί, εκτός από το βιβλίο του Δανιήλ, το βιβλίο της Εσθήρ. Το αντικείμενο αυτής της αφήγησης δεν είναι τίποτε άλλο παρά ένα αντισημιτικό πογκρόμ. Σε αυτό όμως δεν δολοφονούνται οι Εβραίοι αλλά οι διώκτες τους. Ο βασιλιάς Αχάσβερος δεν μπορεί μεν να ανακαλέσει τη διαταγή που έδωσε παρακινούμενος από τον απατεώνα Χαμάν, προειδοποιεί όμως τους Εβραίους και τους ενθαρρύνει να αντισταθούν. Η μέρα τελειώνει με τη σφαγή των διωκτών των Εβραίων. Πρόκειται για την τυπική αντιστροφή του βιώματος της διασποράς. Η αντιστροφή αυτή ωστόσο δεν εξελίχθηκε ποτέ, απ’ όσο γνωρίζω, σε επαναστατική μυθοκινητική. Πολύ περισσότερο, ο ρόλος της Εσθήρ εξελίχθηκε στο τελετουργικό τυπικό ενός καρναβαλικού εορταστικού εθίμου, που παρουσιάζει την ουτοπία σαν έναν αντεστραμμένο κόσμο. Πρόκειται για την ιουδαϊκή γιορτή Purim. Εδώ έχουμε να κάνουμε με την τυπική περίπτωση μιας αντιιστορίας(counter-history). Το παρελθόν παρουσιάζεται από τη σκοπιά των ηττημένων και καταπιεσμένων, έτσι ώστε οι σύγχρονοι καταπιεστές να αποκτούν έναν αξιολύπητο ρόλο και οι σύγχρονοι ηττημένοι να φαίνονται ως οι αλλοτινοί πραγματικοί νικητές. Στην Αίγυπτο εμφανίζονται την ίδια περίοδο και κάτω από παρόμοιες προϋποθέσεις αφηγήσεις παρόμοιας μορφής.

Για το "εργατικό ατύχημα" στην Τήνο και τις συλλήψεις Ρουβίκωνα

Οι δήμοι στις Κυκλάδες πλουτίζουν άλλοι λιγότερο κι άλλοι περισσότερο από τη βαριά βιομηχανία του τουρισμού. Οι κοινωνίες έχουν πια ελάχιστη συνοχή αφού αυτή έχει συντριβεί από την αχαλίνωτη τουριστική ανάπτυξη. Μέσα σε λίγες δεκαετίες το περιβάλλον έχει κακοποιηθεί βάναυσα και η μορφή των νησιών έχει αλλάξει οριστικά.

Η επιδρομή εκατομμυρίων τουριστών επισκεπτών κάθε χρόνο στις Κυκλάδες έχει δημιουργήσει συνθήκες περιβαλλοντικού ολέθρου. Αυτό φαίνεται σε μια σειρά από θέματα όπως η λειψυδρία και η αντιμετώπισή της (π.χ. γεωτρήσεις, μεγάλο φράγμα στη Νάξο, κλπ), ο τεράστιος όγκος απορριμμάτων και η διαχείρισή τους, η εμπορευματοποίηση των ακτογραμμών, η ανεξέλεγκτη δόμηση, η εξαφάνιση της αγροτικής γης προς όφελος της τουριστικής χρήσης, η άγρια εκμετάλλευση της ανάγκης για στέγαση (με αποτέλεσμα να μην βρίσκουν σπίτια για να νοικιάσουν οι εργαζόμενοι ή να εξαναγκάζονται να πληρώνουν υπέρογκα νοίκια), οι διανοίξεις δρόμων καταστρέφοντας ευαίσθητα οικοσυστήματα κλπ.

Ο Καμύ για την Ελλάδα - Αποσπάσματα

«Το καλό και το κακό, ο νικητής κι ο ηττημένος: στην Κόρινθο δύο ναοί γειτονεύουν, ο ένας της Βίας κι ο άλλος της Ανάγκης».

«…αν ο Προμηθέας ξαναγύριζε, οι σημερινοί άνθρωποι θα έκαναν ακριβώς ό,τι και οι θεοί εκείνα τα χρόνια: θα τον κάρφωναν στο βράχο εν ονόματι του ανθρωπισμού που πρώτος εκείνος συμβόλισε. Οι εχθρικές φωνές που θα βλαστημούσαν τότε το νικημένο θα ήταν οι ίδιες που αντηχούν στην αρχή της τραγωδίας του Αισχύλου: οι φωνές της Δύναμης και της Βίας.»

 

«…για τον Προμηθέα η μηχανή αποτελεί αδιάσπαστη ενότητα με την τέχνη. Πιστεύει πως τα σώματα και οι ψυχές μπορούν να ελευθερωθούν ταυτόχρονα».