Τρίτη 26 Ιανουαρίου 2016

Ο γέρος και η θάλασσα…

Εν όψει της πρώτης αξιολόγησης του τρίτου Μνημονίου, ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, στις 8 Ιανουαρίου, φορτώθηκε το κόκκινο, εκδρομικό σακκίδιό του και ξεκίνησε ευρωπαϊκή τουρνέ, με σταθμούς σε Ρώμη, Λισαβόνα, Παρίσι, Ελσίνκι, Άμστερνταμ και Βερολίνο. Πίσω από κάθε του βήμα τον ακολουθούσε ο Πωλ Τόμσεν, όπως θα έκανε κάθε καλός παιδαγωγός με τον μαθητευόμενό του. Σχεδόν αμέσως, άρχισαν να κυκλοφορούν στα εγχώρια δημοσιογραφικά γραφεία οι γνωστές ιστορίες για τη «σκληρή» στάση του ΔΝΤ στο «ασφαλιστικό» και σε άλλα ζητήματα του προγράμματος [1], ενώ ξαναζεστάθηκε η σχετική συζήτηση για τους λόγους που δεν ολοκληρώθηκε η πέμπτη αξιολόγηση του δεύτερου Μνημονίου από την κυβέρνηση Σαμαρά.
Ήταν τότε που οι δανειστές του ελληνικού κράτους, μετά τις Ευρωεκλογές (25η Μαΐου του 2014) και την απομάκρυνση του Θεοχάρη (νυν βουλευτή του ποταμιού) από τη Γενική Γραμματεία Εσόδων, απέσυραν την εμπιστοσύνη τους από την κυβέρνηση ΝΔ-ΠΑΣΟΚ και άνοιξαν τον δρόμο για την νίκη του ΣΥΡΙΖΑ, το Γενάρη του 2015. Όπως τότε, έτσι και τώρα, Τόμσεν και Σόιμπλε εμφανίζονται ως οι «πρωταίτιοι» της υπονόμευσης του προγράμματος που οι ίδιοι σχεδίασαν. Η ετυμηγορία των δανειστών μπορεί να καθυστερήσει, ενώ τα περιθώρια στενεύουν, καθώς το ελληνικό κράτος έχει να εξοφλήσει 1,4 δισ. Ευρώ προς τον EFSF στις 24 Φεβρουαρίου. «Ωστόσο στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους δεν ανησυχούν καθώς τα διαθέσιμα και ο προγραμματισμός που υπάρχει καλύπτουν τις ανάγκες ως το τέλος Μαρτίου»[1].

Δεν είναι δύσκολο να παρατηρήσει κάποιος πως ορισμένοι ξαναστήνουν το σκηνικό της «δύσκολης» και «ανοιχτής», ως προς την κατάληξή της, διαπραγμάτευσης. Ωστόσο, η παράσταση δεν θα έχει τις προδιαγραφές της υπερπαραγωγής που ανέβασε ο θίασος των Τσιπροκαμμένων το πρώτο εξάμηνο του 2015. Οι ίδιοι φρόντισαν να σκίσουν σελίδα τη σελίδα, όλες τις διακηρύξεις και τα προγράμματά τους, και το τωρινό τους μονόπρακτο δεν θα μπορέσει να φανεί αντάξιο του προηγούμενου. Πόσο μάλλον που έχουν απέναντί τους μια ΝΔ που ονειρεύεται να γίνει «ένα κεντροδεξιό κόμμα που θα είναι οργανωμένο με ευρωπαϊκές προδιαγραφές», τώρα που βρήκε στο πρόσωπο του Κυριάκου «έναν μορφωμένο, ικανό ηγέτη με αρετές σύγχρονου manager», όπως ανέφερε σχετικό δημοσίευμα, το Δεκέμβρη του 2015, με τον «προφητικό» τίτλο «Γιατί ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα είναι ο νέος πρόεδρος της ΝΔ» [2]. Πως, λοιπόν, με αυτά τα υλικά να ξεδιπλωθούν επί σκηνής όλες εκείνες οι εντάσεις, οι τόσο απαραίτητες, ώστε να μεταστραφεί η (έτσι και αλλιώς ανύπαρκτη πλέον) αντιμνημονιακή δραματουργία, στην άνευ όρων μνημονική προσχώρηση, όπως έγινε τον περασμένο Ιούλιο;

Ορισμένες στιγμές εκείνης της «άνοιξης των Αθηνών» ήρθε να μας θυμίσει η ακαδημαϊκή φίρμα που ακούει στο όνομα Γιάν(ν)ης Βαρουφάκης, με συνέντευξη που έδωσε στον Αλέξη Παπαχελά (19/01/2016) [3]. Πολλά μπορούν να ειπωθούν για τις μυστικές ηχογραφήσεις, το Plan B (που τελικά ονομαζόταν Plan X), τις συναντήσεις του Βαρουφάκη με παράγοντες τις ΕΕ στα μπαρ των Βρυξελλών και άλλα τέτοια χαριτωμένα. Εδώ θα περιοριστούμε σε δύο γεγονότα που, αν και ήδη γνωστά, έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Απευθυνόμενος στον Παπαχελά, ο πρώην υπουργός οικονομικών σημειώνει:

«Θυμάστε ότι, μετά την εκλογή μας, το ελληνικό χρηματιστήριο, και ιδίως οι μετοχές των τραπεζών, έκαναν βουτιά, ιδίως με αυτή την πολύ κακή ατμόσφαιρα, εκεί, στη συνέντευξη τύπου με τον Ντάισεμπλουμ. Αμέσως, πήγα στο Λονδίνο. Μέσα σε μία μέρα είχα τρεις συναντήσεις με πάνω από 300 τραπεζίτες και εκπροσώπους ταμείων στο Λονδίνο. Αυτά, Κυριακή 1η Φεβρουαρίου. Θέλω να σας θυμίσω ότι το ελληνικό χρηματιστήριο ανέβηκε 13% και οι ελληνικές (σσ. εννοεί τραπεζικές) μετοχές τουλάχιστον 20%.»

Με τη σειρά μας να θυμίσουμε ότι αυτό, για όσους έχουν εσωτερική πληροφόρηση, λέγεται και «σορτάρισμα». Ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά της πολύμηνης «διαπραγμάτευσης» ήταν το διαρκές ανεβοκατέβασμα των μετοχών στο χρηματιστήριο και οι μικρές, αλλά σημαντικές, διακυμάνσεις στην ισοτιμία ευρώ-δολλαρίου, τα οποία, με τους κατάλληλους χειρισμούς, μπορούν να αποδώσουν κέρδη εκατομμυρίων. Και ο Βαρουφάκης συνεχίζει:

«Στις 11 Μαΐου καταθέσαμε από το Υπουργείο Οικονομικών το δικό μας μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα, πρόγραμμα δημοσιονομικής πολιτικής, το οποίο ήταν συγγραμμένο από παράγοντες του υπουργείου, αλλά ταυτόχρονα από τον Jeffrey Sachs, του πανεπιστημίου του Columbia, από τον λόρδο Lamont, από τον Larry Summers˙ μια σειρά από πολύ σημαντικούς ανθρώπους, που κανείς δεν μπορεί να τους κατηγορήσει ότι ήταν ιδιαίτερα αριστεροί, μάλιστα…».

Ιδού ορισμένοι από τους εμπνευστές της «εθνικής» στρατηγικής. Και οι τρεις έχουν την ιστορία τους, ωστόσο ξεχωρίζει η περίπτωση του λόρδου Lamont. Σημαίνον στέλεχος περί τα οικονομικά στις κυβερνήσεις του Τζον Μέιτζορ και της Μάργκαρετ Θάτσερ, ο Lamont διαπραγματεύτηκε τη συνθήκη του Μάαστριχτ και οδήγησε το βρετανικό κράτος εκτός του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Συναλλαγματικών Ισοτιμιών, για να προασπίσει τα συμφέροντα του λονδρέζικου City. Πολύ σωστά, λοιπόν, κανένας δεν μπορεί να τον κατηγορήσει για ιδιαίτερα αριστερό… Πρόκειται για τον άνθρωπο που άφησε να διαρρεύσει η ομιλία του Βαρουφάκη στο OMFIF (The Official Monetary and Financial Institutions Forum), όπου, απευθυνόμενος σε εκπροσώπους hedge funds, ανέπτυξε το περίφημο «παράλληλο σύστημα πληρωμών» του [4]. Η διαρροή αυτή αξιοποιήθηκε δεόντως για τους σκοπούς της εγχώριας πολιτικής αντιπαράθεσης [5].

Τα παραπάνω, πέρα από τις προφανείς σχέσεις του Βαρουφάκη με το αγγλοσαξονικό χρηματοπιστωτικό σύστημα, καταδεικνύουν ποια ήταν πραγματικά τα πολιτικά ερείσματα της πρώτης αριστερής κυβέρνησης, στην οποία συμμετείχε ως υπουργός. Διακηρυγμένος στόχος αυτής της κυβέρνησης ήταν μια «έντιμη συμφωνία». Και η συμφωνία αυτή ήρθε, ήταν το 3ο Μνημόνιο. Και ήταν καθόλα «έντιμη», αφού το κάθε κράτος παίρνει το μερίδιό του σύμφωνα με τη δύναμη που του αναλογεί. Παράλληλα, η συμφωνία αυτή έπρεπε να τύχει της, κατά το δυνατόν μεγαλύτερης, αποδοχής. Για το λόγο αυτό, ήταν απαραίτητη η παράταση της εκκρεμότητας, συνοδευόμενη από μια πλούσια διαπραγματευτική εικονογράφηση. Και εδώ είναι που έρχονται να κάνουν την εμφάνισή τους τα μέλη μιας παγκοσμιοποιημένης ελίτ, τα οποία, χωρίς ποτέ να αμφισβητήσουν το γενικό σχεδιασμό, προβάλλουν την ισχύ τους στο «ελληνικό ζήτημα», υπερασπίζονται τα αντιπαρατιθέμεθα συμφέροντά τους, και την κατάλληλη στιγμή αποχωρούν. Από εκεί ήταν που άντλησε την «διαπραγματευτική ισχύ» του ο ΣΥΡΙΖΑ, και όχι από την πλατειακή αγανάκτηση του Συντάγματος και τον χαρτοπολτό των λαϊκών συνελεύσεων, των οποίων κάποτε εμφανιζόταν ως εκπρόσωπος[6,7].

Η σημερινή κατάληξη, ωστόσο, δεν μπορεί να θεωρείται οριστική. Από τη μία, η καθοδική πορεία των κινεζικών χρηματαγορών και οι κεφαλαιακές ανεπάρκειες των ευρωπαϊκών τραπεζών. Από την άλλη, η καταστροφή και αναδόμηση της νοτιοανατολικής Μεσογείου, με τις μαζικές μετακινήσεις πληθυσμών που τη συνοδεύουν. Μέσα στον ορίζοντα αυτών των εξελίξεων, θα ανασχεδιαστεί και το πρόγραμμα που εφαρμόζεται στον ελλαδικό χώρο.

Κλείνοντας τη συνέντευξή του, ο πρώην υπουργός παραλληλίζει την πρώτη κυβέρνηση Τσίπρα με «ένα μεγάλο ψάρι, κάτι σαν ένα ξιφία, που έχει δαγκώσει το αγκίστρι, αλλά είναι πολύ δυνατό για να το τραβήξει ο ψαράς έξω. Του τραβάνε την πετονιά, το αφήνουν, του τραβάνε την πετονιά, το αφήνουν, μέχρι να κουραστεί αρκετά ώστε έτσι κάποια στιγμή να το τραβήξουν». Εδώ δεν έχουμε να κάνουμε απλά με έναν μεγάλο μεταρρυθμιστή, που θα μετασχηματίσει ολόκληρη την ΕΕ, αλλά και με έναν καλλιεργημένο άνθρωπο, που έχει έκδηλες λογοτεχνικές ανησυχίες. Η σκηνή που περιγράφει αυτός ο αρλεκίνος των οικονομικών, παραπέμπει στη γνωστή νουβέλα του Έρνεστ Χεμινγκγουέι «Ο γέρος και η θάλασσα». Εκεί, ο Σαντιάγο, ο γέρος ψαράς, ξανοίγεται με τη βάρκα του στον ωκεανό και πιάνει στο αγκίστρι του έναν μεγάλο ξιφία. Το ψάρι, όμως, αντιστέκεται. Ο Σαντιάγο παλεύει μαζί του και την τρίτη ημέρα το νικά. Η βάρκα του, όμως, έχει παρασυρθεί στα ανοιχτά. Ώσπου να γυρίσει στο λιμάνι, το μόνο που έχει απομείνει να κρέμεται από το αγκίστρι του δεν είναι παρά το άσπρο κόκκαλο από τον τεράστιο ξιφία, που καταβρόχθισαν στη διαδρομή οι καρχαρίες. Βέβαια, η κυβέρνηση Τσίπρα δεν πιάστηκε σε κανένα αγκίστρι, αλλά έσπευσε να μπει στο κοπάδι με τους καρχαρίες. Το άσπρο κόκκαλο είναι ό,τι προορίζεται να απομείνει από το σώμα της κοινωνίας, όταν το λίπος και η σάρκα της θα έχουν καταβροχθισθεί.
Δημοσιεύθηκε από Κ. A.

[1] Τρόικα: «Ζητήσαμε αγελάδα, μας έφεραν γάτα», Βήμα, 17.01.2016
[2] Γιατί ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα είναι ο νέος πρόεδρος της ΝΔ, the huffington post, 22.12.2015
[3] https://www.youtube.com/watch?v=wyBN-EUrw50
[4] https://www.youtube.com/watch?v=nQrO8fCeZ3U
[5] Plan b με υποκλοπές και χάκινγκ, Καθημερινή, 26.07.2015.
[6] Σε λαϊκές συνελεύσεις η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ, Πρώτο Θέμα, 14.05.2012
[7] Αλέξης Τσίπρας: «Σε ευθεία σχέση με τα κινήματα η διαδρομή του ΣΥΡΙΖΑ», Left.gr, 25.09.2012

Πηγή: anarchypress.wordpress.com

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου