Ουγκάντα: η πολιτική γεωγραφία της πείνας

Οι εργαστηριακές τροφές, που παρουσιάζονται υποτίθεται ως μάνα εξ ουρανού, προκειμένου να λύσουν τα προβλήματα υποσιτισμού του πλανήτη, είναι το νέο τυρί στην φάκα του τεχνοβιομηχανικού πολιτισμού. Μετά από χρηματοδότηση του ιδρύματος του Μπιλ Γκέιτς, οι έρευνες του τεχνολογικού τμήματος του πανεπιστημίου του Κουίνσλαντ (Αυστραλία) βρήκαν εφαρμογή στην Ουγκάντα. Η πρώτη εσοδεία γενετικά τροποποιημένων μπανανών, οι οποίες είναι πλουσιότερες απ’ τις κανονικές σε βιταμίνη Α, στάλθηκαν στην χώρα που βασίζει τη διατροφή της κατά 70% σε αυτές.

Η γεωμορφολογία της Ουγκάντα παρουσιάζει μεγάλη ποικιλία∙ διαθέτει ψηλά οροπέδια, εκτεταμένα δάση, ελώδεις εκτάσεις, ξερές πεδιάδες και οροσειρές με μεγάλο υψόμετρο. Το μεγαλύτερο μέρος της χώρας αποτελεί τμήμα του μεγάλου οροπεδίου της Κεντρικής Αφρικής. Διαθέτει πλούσιο υδρογραφικό δίκτυο, με σημαντικούς ποταμούς και λίμνες γεμάτες ζωή με κύριο υδάτινο ρεύμα τον ποταμό Νείλο, που ξεκινά από τη λίμνη Βικτώρια -Νείλος της Βικτώρια, που βεβαίως ονοματίστηκε τοιουτοτρόπως από την γνωστή αγγλίδα βασίλισσα. Στην Ουγκάντα ανήκουν τμήματα των μεγαλύτερων λιμνών της Αφρικής, όπως η λίμνη Βικτώρια, σημαντική πηγή τροφής για τους κατοίκους, η λίμνη Αλβέρτου και η λίμνη Εδουάρδου (καλά καταλάβατε, και αυτή η ονοματοθεσία βασίστηκε στους βρετανούς βασιλείς). Αν και βρίσκεται στον Ισημερινό, το κλίμα της είναι σχετικά ήπιο, εξαιτίας του μεγάλου υψομέτρου σε πολλές περιοχές της. Η μέση ετήσια θερμοκρασία κυμαίνεται συνήθως μεταξύ 16° C και 25° C. Η πανίδα της –όση δηλαδή από αυτήν έχει επιβιώσει των πολιτισμένων θηρευτών– είναι η τυπική άγρια πανίδα της περιοχής: ζέβρες, αφρικανικοί ελέφαντες, τσιτάχ, γορίλες, χιμπατζήδες, λεοπαρδάλεις, κροκόδειλοι του Νείλου, καμηλοπαρδάλεις, ιπποπόταμοι, αντιλόπες, βουβάλια, γύπες, διάφορα είδη γερακιών και οχιάς.

Τότε, γιατί η Ουγκάντα πεινάει, είναι πάμφτωχη, πλήττεται από δικτατορίες και εμφύλιες διαμάχες και αποτελεί πρότυπο διαφθοράς και παρακμής; Μα διότι της επιβλήθηκε ο κρατισμός. Ένα πυκνοκατοικημένο κράτος, που συνένωσαν οι άγγλοι άποικοι με τη βία, αποτελούμενο από 40 περίπου φυλές και κυρίαρχη την χριστιανική θρησκεία (66%), που συμπληρώνεται απ’ τη μουσουλμανική (16%). Ο υπόλοιπος πληθυσμός ασπάζεται ακόμη τοπικές λατρείες. Απ’ το τέλος του 19ου αι. (1877) εγκαταστάθηκαν οι πρώτοι βρετανοί ιεραπόστολοι και λίγο αργότερα (1890) οι τοπικές φυλές συνενώθηκαν υπό τον βρετανικό βούρδουλα και έγιναν προτεκτοράτο τού στέμματος (1894). Το 1962 υποτίθεται πως απέκτησε την ανεξαρτησία της απ’ τους βρετανούς∙ το γνωστό παραμύθι. Όχι μόνον τα κρατικά δεσμά παρέμειναν αναλλοίωτα, αλλά έτσι και οι βρετανοί κατακτητές σταμάτησαν να ξοδεύουν πολυδάπανες στρατιωτικές δυνάμεις και εφάρμοσαν τον έλεγχο στους ντόπιους πληθυσμούς –ακόμη περισσότερο– με οικονομικούς όρους, μέσο των πολυεθνικών. Οι γηγενείς, λοιπόν, υποχρεώθηκαν να ταΐζουν ξένους και εγχώριους δυνάστες. Το διάστημα 1971-78 οι υπόδουλοι έζησαν το απάνθρωπο δικτατορικό καθεστώς του Ιντί Αμίν Νταντά. Ασθένειες, όπως ελονοσία, AIDS, άλλα αφροδίσια και εντερικά νοσήματα, μαστίζουν διαρκώς την περιοχή.

Η Ουγκάντα είναι φτωχή, γιατί είναι κράτος. Όσο δεν καταφέρνει να απαλλαγεί από κάθε λογής δυνάστες, θα υποφέρει από τους δικτάτορες, είτε αυτοί φορούν στρατιωτικά, είτε θρησκευτικά, είτε επιστημονικά άμφια. Δεν χρειάζεται μεταλλαγμένες μπανάνες, με περισσότερη βιταμίνη Α∙ ελευθερία χρειάζεται και καθόλου κράτος. Αυτή είναι η μόνη συνταγή, που θα κατορθώσει να τη θεραπεύσει απ’ την μεγαλύτερη αρρώστεια∙ αυτή της εξουσίας.

σύντροφοι για την Αναρχική απελευθερωτική δράση