Τετάρτη 26 Μαρτίου 2014

Στο κελλί του Μινώταυρου: Το νέο νομοσχέδιο για τα «σωφρονιστικά» κολαστήρια

«Κάθε εννιά χρόνια, έρχονται στο σπίτι εννιά άνθρωποι για να τους λυτρώσω απ’ το Κακό. Ακούω τα βήματά τους ή τις φωνές τους στα βάθη των πέτρινων στοών και τρέχω όλος χαρά να τους προϋπαντήσω. Η τελετή διαρκεί λίγα λεπτά. Ο ένας μετά τον άλλον σωριάζονται, χωρίς να λερώσω τα χέρια μου με αίμα [...]. Δεν ξέρω ποιοι είναι, αλλά ξέρω πως ένας από δαύτους, την ώρα που ξεψυχούσε, προφήτεψε πως κάποτε θα ’ρχόταν κι ο δικός μου λυτρωτής. Από τότε, δε με βαραίνει η μοναξιά, γιατί ξέρω ότι ο λυτρωτής μου ζει και μια μέρα θα προβάλει μέσα από τη σκόνη. Αν η ακοή μου μπορούσε να συλλάβει όλους τους ψιθύρους στον κόσμο, θα ξεχώριζα τα βήματά του. Είθε να με πάει σε κάποιο χώρο με λιγότερες στοές και λιγότερες πόρτες[...]»

Χόρχε Λουίς Μπόρχες, Το σπίτι του Αστέριου[1] απ’ τη συλλογή διηγημάτων «Άλεφ».


Στο κελί του ΜινώταυρουΣύμφωνα με το νέο νομοσχέδιο που κατατίθεται στη βουλή για τις φυλακές, επιδιώκεται να νομιμοποιηθεί κάθε εφαρμοσμένη απανθρωπιά που ισχύει ως τώρα και να προστεθούν νέες κτηνωδίες, σύμφωνα με τα αμερικάνικα, αλλά και τα ευρωπαϊκά πρότυπα. Δεν γίνεται προσπάθεια μόνο να υποδουλωθεί ο εκτός των τειχών πληθυσμός, αλλά να περιοριστεί και κάθε ίχνος υποφερτής διαβίωσης μέσα στη φυλακή. Οι φυλακές που ευαγγελίζεται ο νέος νόμος θα είναι αποθήκες ψυχών, που θα μετατρέπονται σταδιακά σε στάχτη. Ας δούμε όμως πώς σκοπεύει να στραγγαλίσει το κράτος ο,τιδήποτε ανθρώπινο εντός των τειχών με το εν λόγω νομοσχέδιο.


Πρώτα απ’ όλα, θα επιτρέπεται και νόμιμα η παρακολούθηση των κρατουμένων και θα «αξιοποιούνται» οι πληροφορίες των χαφιέδων για να καταστέλλονται εν τη γενέσει τους οποιεσδήποτε προθέσεις αντίδρασης. Στον κλάδο Ασφάλειας θα υπάγεται και η αντιτρομοκρατική, που μεταξύ των αρμοδιοτήτων της έχει: «την πρόληψη και καταστολή τρομοκρατικών και εξτρεμιστικών εγκληματικών ενεργειών που στρέφονται κατά της ασφάλειας του κράτους και του δημοκρατικού πολιτεύματος, καθώς και κατά προσώπων ή πραγμάτων της χώρας μας ή άλλης χώρας». Αυτό σημαίνει ότι δημιουργούνται και στα ντόπια κολαστήρια συνθήκες Γκουαντάναμο και «λευκών κελιών» μέσω νομίμων οδών. Προφανώς, γίνεται προσπάθεια να συμπλεύσει και σε αυτό το είδος καταστολής η Ελλάδα ακόμη περισσότερο με τα δυτικά πρότυπα.

Μάλιστα, προβλέπεται και αυτοτελής υπηρεσία, η Διεύθυνση Διαχείρισης και Ανάλυσης Πληροφοριών, που «θα συλλέγει, θα αξιολογεί, θα ταξινομεί, θα αναλύει και θα διαθέτει τις επεξεργασμένες πληροφορίες για την αντιμετώπιση κάθε μορφής εγκληματικότητας και ιδίως της τρομοκρατίας και του οργανωμένου εγκλήματος». Οι πληροφορίες αυτές θα έχουν ανταλλάξιμο χαρακτήρα. Με απλά λόγια, εάν κάποιος έχει καταδικαστεί με πολλά χρόνια κάθειρξη, θα δικαιούται μείωση της ποινής του, εφόσον έχει καταδώσει κάποιον. Ο χαφιές αμοιφθήσεται.

Βέβαια, το επίσης σημαντικό γεγονός είναι ότι σε ένα μήνα περίπου θα λειτουργήσουν οι φυλακές υψίστης ασφαλείας στον Δομοκό, με σκοπό να καταστείλουν κρατούμενους και υπόδικους «για τρομοκρατία, εσχάτη προδοσία, ανθρωποκτονία χωρίς ελαφρυντικά, εκβίαση και ληστεία στα πλαίσια εγκληματικής οργάνωσης και όσους θεωρούνται ιδιαίτερα επικίνδυνοι για τη δημόσια ασφάλεια και έχουν καταδικαστεί σε ισόβια ή τουλάχιστον δέκα χρόνια κάθειρξη». Οι έγκλειστοι εκεί δε θα δικαιούνται άδειες. Η κράτησή τους θα επανεξετάζεται κάθε δύο χρόνια. Οι κατάδικοι για άλλα αδικήματα θα κρατούνται, αν κρίνονται επικίνδυνοι απ’ τον εισαγγελέα, για τέσσερα χρόνια χωρίς άδεια και μάλιστα θα υπάρχει η πιθανότητα να παρατείνεται η κράτησή τους. Οι φυλακές αυτές είναι τύπου Γ. Αν οι κρατούμενοι αλλάξουν κατηγορία, θα επανεξετάζονται οι αιτήσεις για άδεια. Επίσης, η επικοινωνία τους με τους συγγενείς τους, τόσο τηλεφωνικά όσο και δια ζώσης, θα είναι πολύ περιορισμένη.

Όσοι κρατούμενοι είναι ήδη καταδικασμένοι και εκτίουν ποινές κάθειρξης «για συμμετοχή σε τρομοκρατικές ενέργειες ή άλλα αδικήματα τέτοιας βαρύτητας» θα μεταφερθούν μεν στις φυλακές υψίστης ασφαλείας, αλλά ο υποχρεωτικός χρόνος παραμονής τους δεν θα είναι δεκαετής, αν αυτή έχει ήδη εκτιθεί, αλλά θα ανανεώνεται ανά διετία όπως προβλέπει ο νέος νόμος. Το ίδιο θα ισχύει και για το καθεστώς αδειών τους.

Μέσα στις φυλακές θα δημιουργηθούν ουσιαστικά ξεχωριστές φυλακές. Οι τύπου Γ, όπως αυτή του Δομοκού, θα είναι οι πιο σκληρές· θα αφορούν τους πιο «επικίνδυνους κρατούμενους», σύμφωνα με το κράτος και θα περιλαμβάνουν τις πιο αυστηρές συνθήκες, με βάση όσα προαναφέρθηκαν. Αν αυτοί δεν βρίσκονται στις νέες φυλακές του Δομοκού, θα κρατούνται σε ειδικά κελιά στις ήδη υπάρχουσες φυλακές, στα κελιά τύπου Γ με συνθήκες κράτησης ανάλογες. Οι φυλακές τύπου Α θα προορίζονται για υπόδικους και κατάδικους με παραβατική συμπεριφορά «μεσαίας» ποινικής αξιολόγησης, κακουργήματα που επισύρουν καθείρξεις όχι όμως ισόβια. Σε αυτή την κατηγορία οι κρατούμενοι θα δικαιούνται άδειες, χωρίς να απαιτούνται εξαιρετικές προϋποθέσεις. Οι φυλακές τύπου Β θα είναι λίγο πιο αυστηρές απ’ τις τύπου Α και ως προς την χορήγηση αδειών.

Ειδικό σώμα της ΕΛ.ΑΣ. θα φρουρεί τις φυλακές με αυξημένες αρμοδιότητες και όσον αφορά την επιβολή της τάξης, όπως π.χ. αντιμετώπιση στάσεων. Επίσης, θα προβλέπεται η χρήση όπλων σε «εξαιρετικές περιπτώσεις». Απ’ την άλλη, θα μπορούν συνταξιούχοι δικαστές, αλλά και αστυνομικοί με βαθμό ταξίαρχου και άνω να διορίζονται διευθυντές φυλακών.

Ορίζεται, μάλιστα, σε άρθρο του νέου νομοσχεδίου ότι η απόφαση αυτή, που θα περιγράφει λεπτομερώς τις αρμοδιότητες των αστυνομικών, δεν θα δημοσιεύεται ούτε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, γιατί «θα περιλαμβάνει στοιχεία που σχετίζονται με την επιχειρησιακή τακτική που θα ακολουθείται σε περιπτώσεις μεταγωγών επικίνδυνων κακοποιών, φρούρησης των ειδικών φυλακών αλλά και των ειδικών κελιών, που θα υπάρχουν μέσα στα σωφρονιστικά καταστήματα».

Όλοι οι υπόδικοι και κατάδικοι που θα κρατούνται στις φυλακές τύπου Γ θα μετάγονται, θα νοσηλεύονται εκτός φυλακών και θα προσάγονται στα δικαστήρια μόνο με την ευθύνη της ειδικής ομάδας της ΕΛ.ΑΣ., που θα συγκροτεί στο εξής το σώμα φρούρησης των σωφρονιστικών καταστημάτων. Επίσης, με το νομοσχέδιο προβλέπονται διαδικασίες για την τήρηση ειδικού αρχείου γενετικού υλικού στη Διεύθυνση Εγκληματικών Ερευνών της ΕΛ.ΑΣ., που θα εποπτεύεται από εισαγγελικό λειτουργό. Στο αρχείο θα τηρούνται στοιχεία από τις έρευνες έως ότου εκδοθεί απαλλακτικό βούλευμα ή αμετάκλητη αθωωτική απόφαση, ή τεθεί για οποιονδήποτε λόγο η ερευνώμενη υπόθεση στο αρχείο.

Όσον αφορά στους κρατούμενους λόγω οικονομικών εγκλημάτων, αυτοί θα τυχαίνουν ευνοϊκότερων ρυθμίσεων, εφ’ όσον επιστρέφουν τα χρήματα που υπεξαίρεσαν, αφού ομολογήσουν τις πράξεις τους.

Για τους οροθετικούς θα δημιουργηθεί ξεχωριστή πτέρυγα στον Κορυδαλλό. Για την «αποσυμφόρηση» στις φυλακές εισάγεται η χρήση του γεωεντοπισμού, τα «βραχιολάκια» δηλαδή, που θα φορούν όσοι θα απελευθερωθούν λόγω σοβαρών προβλημάτων υγείας (σκλήρυνση κατά πλάκας, AIDS, τετραπληγία κλπ.). Με άλλα λόγια ανοίγει ο δρόμος για το απεριόριστο των φυλακισμένων∙ κελί θα μπορεί να γίνει κάλλιστα το ίδιο το σπίτι σου.

Μέσα στο νέο νόμο υπάγεται και η πρόσληψη ειδικών φρουρών ειδικά για τους σταθμούς, τις εγκαταστάσεις και τις αμαξοστοιχίες του ΟΣΕ, με το λογαριασμό να τον πληρώνει ο ίδιος ο ΟΣΕ. Μία τέτοια ρύθμιση μας δείχνει ότι όποιος ιδιώτης θέλει, μπορεί να προσλαμβάνει μπάτσους να τον φυλάνε. Αρκεί να είναι σε θέση να παρέχει το ποσό για την εκμίσθωσή τους. Άλλο μαργαριτάρι είναι η ενοποίηση των υπηρεσιών που απασχολούνται στη φύλαξη επίσημων και ευπαθών στόχων.

Μέσα από το νέο νόμο χτίζεται ένας λαβύρινθος, όπου θα στοιβάζονται ανθρώπινες ζωές, που δε θα έχουν σχεδόν καμία επαφή με τον έξω κόσμο. Θα ζουν ουσιαστικά σε εργαστηριακό περιβάλλον, μέσα σε δαιδαλώδεις συνθήκες ιδρυματισμού. Είτε μέσα, είτε έξω απ’ τις φυλακές ένας είναι ο στόχος: η δημιουργία «αλάνθαστων» τρόπων παρακολούθησης και καταστολής (πνευματικής κυρίως) για όλους, εντός και εκτός των τειχών. Φυλακές μέσα και έξω από κτίρια φυλακών, ώστε η νέα αυτοκρατορία να ελέγχει όλο και πιο ολοκληρωτικά την σκλαβωμένη κοινωνία.

Υπάρχει όμως πάντοτε ένα λάθος, μία ανισορροπία του συστήματος, ένας Μινώταυρος κλεισμένος μέσα στον λαβύρινθο, που υποφέρει, που βιώνει την άγρια φύση του, ακόμη και φυλακισμένος. Υπάρχουμε όλοι όσοι σκεφτόμαστε πέρα από νόμους και καταστολή, με λέξεις ελευθερίας, με νοήματα ανθρωπιάς. Το μήνυμα της Αναρχίας ταξιδεύει μέσα στον ωκεανό των χρόνων που περνούν από ακτή σε ακτή, αναζητώντας αυτούς που ξέρουν να το διαβάσουν όχι μόνο με τα μάτια, μα με την ίδια τη ζωή τους.


[1] Αστέριος είναι ο Μινώταυρος. Το διήγημα ξεκινάει με την προμετωπίδα: «Η δε [Πασιφάη] Αστέριον εγέννησε», Απολλόδωρος, Βιβλιοθήκη, Γ’, 1.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου