Ποιος θα μας φυλάξει από τους φύλακες;
Μια απέραντη φυλακή οραματίζεται να δημιουργήσει το υπουργείο Δικαιοσύνης με το νομοσχέδιο για μέσα ηλεκτρονικής επιτήρησης, που κατέθεσε για δημόσια διαβούλευση την περασμένη εβδομάδα. Το φάσμα εφαρμογής του ευρύ, αφού ελάχιστες είναι οι εξαιρέσεις για την επιβολή του. Στη Γαλλία 8.856 έχουν υποβληθεί σε ηλεκτρονική ποδοπέδη, όταν στη φυλακή βρίσκονται 66.000 κρατούμενοι, 20.000 παραπάνω από την εφαρμογή του νόμου το 2002 και 9.000 παραπάνω από τη χωρητικότητα των φυλακών. Τελικά, δεν αποτέλεσε τη λύση στην αποσυμφόρηση των φυλακών αποτέλεσε τη λύση για την αύξηση του πληθυσμού των κρατουμένων, χωρίς το πολυδάπανο χτίσιμο νέων «σωφρονιστικών» καταστημάτων.
Το νομοσχέδιο διαπνέεται από μια βασική αντίθεση: όταν αφορά τους κατάδικους, παρουσιάζεται ως δικαίωμα-ευεργέτημα, που θα βοηθήσει στην αποσυμφόρηση των φυλακών και την ομαλή επανένταξη των κρατουμένων. Όταν αφορά τους αδειούχους κρατούμενους και τους υπόδικους, παρουσιάζεται ως περιοριστικός όρος, που θα αποτρέψει την τέλεση εγκληματικών πράξεων και θα περιορίσει το «αίσθημα του φόβου και της ανασφάλειας» στην κοινωνία. Τελικά, ο κατ’ οίκον περιορισμός και η ηλεκτρονική παρακολούθηση των κινήσεων όσων φορούν ηλεκτρονική χειροπέδη ή ποδοπέδη είναι ευεργέτημα ή τιμωρία; Γιατί και καρότο και μαστίγιο δεν γίνεται να είναι.
Με σος αποσυμφόρησης
Στο νομοσχέδιο γίνεται ξεκάθαρη η πρόθεση του νομοθέτη για την ευρεία εφαρμογή του μέτρου της ηλεκτρονικής επιτήρησης, καθώς υπογραμμίζεται ότι «η απόλυση χορηγείται οπωσδήποτε, εκτός αν το Συμβούλιο κρίνει ότι η διαγωγή τού κρατούμενου καθιστά απολύτως αναγκαία τη συνέχιση της κράτησής του». Άλλωστε, ο σκοπός τού κατ’ οίκον περιορισμού είναι η αποσυμφόρηση κατά τους εμπνευστές τους νομοσχεδίου. Όμως, για ποια αποσυμφόρηση μιλάμε, όταν γίνονται αθρόες προφυλακίσεις και το ποινικό δίκαιο προβλέπει εγκλεισμό για πληθώρα αδικημάτων. Τα στατιστικά στοιχεία του υπουργείου μιλούν από μόνα τους: Την 1/1/2012 είχαμε 12.479 κρατούμενους, από τους οποίους οι 4.254 ήταν υπόδικοι (34%), οι 4.136 ήταν παραβάτες του νόμου περί ναρκωτικών (33,1%), οι ισοβίτες ήταν 977 (7,8%), όσοι έχουν καταδικαστεί με φυλάκιση έως 5 έτη ήταν αθροιστικά 1.529 (12,2%), όσοι έχουν καταδικαστεί με κάθειρξη έως 10 έτη ήταν 2.511 (20,1%) έως 15 έτη ήταν 1.665 (13,3%) από 15 έτη και άνω 3.100 (24,8%). Όσο, λοιπόν, γίνονται αθρόες προφυλακίσεις, όσο προβλέπεται κάθειρξη για τις μικροκλοπές, τα μικροαδικήματα και τη χρήση ή μικροκατοχή ναρκωτικών ουσιών και όσο επιβάλλονται μαζί με την κάθειρξη χρηματικές ποινές που εμποδίζουν την αποφυλάκιση, τόσο θα διατηρείται ο υπερπληθυσμός των κρατουμένων, που ήδη έχει φτάσει το 34%, αφού η χωρητικότητα των φυλακών είναι για 9.300 κρατούμενους.
Κάνοντας την εξαίρεση κανόνα
Όσον αφορά τους αδειούχους κρατούμενους η ηλεκτρονική ποδοπέδη είναι υποχρεωτική, προκειμένου να αποτρέψει την τέλεση νέων αδικημάτων ή τη φυγή. Φυσικά, ο νόμος διευκρινίζει ότι είναι απαραίτητη η συναίνεση του κρατούμενου και ότι μόνο η άρνηση του δεν αρκεί για την απόρριψη της άδειας. Όμως, όταν ο νόμος προβλέπει ότι το συμβούλιο της φυλακής πρέπει να προβλέψει αν θα κάνει «καλή χρήση άδειας», η άρνησή του κρατούμενου μπορεί να αποτελέσει αιτιολογία ότι θα κάνει «κακή χρήση». Το ίδιο ισχύει και για τους υπόδικους. Αν εκείνοι αρνηθούν, τότε ο εισαγγελέας μπορεί να συμπεράνει ότι υπάρχει κίνδυνος για τέλεση νέων αδικημάτων ή φυγοδικία και να διατάξει την προφυλάκισή τους.
Πάντως, και σε αυτή την περίπτωση τα στατιστικά στοιχεία του υπουργείου απορρίπτουν το επιχείρημα του νομοθέτη. Από το 1999 μέχρι σήμερα το ποσοστό «κακής χρήσης της άδειας» είναι σταθερά στο 2,6%. Να διευκρινίσουμε εδώ ότι «κακή χρήση» δεν σημαίνει απαραίτητα ότι δεν επέστρεψε στη φυλακή ή ότι τέλεσε κάποιο αδίκημα. Μπορεί, ακόμα, να σημαίνει ότι άργησε να επιστρέψει ή δεν έδωσε «παρών» στο αστυνομικό τμήμα ή αρνήθηκε να υποβληθεί σε ναρκωτσέκ όταν επέστρεψε. Επίσης, τα στατιστικά στοιχεία της Γαλλίας, όπου εφαρμόζεται η ηλεκτρονική παρακολούθηση δέκα χρόνια τώρα, δείχνουν ποσοστά συντριπτικά μεγαλύτερα: 7% των κρατουμένων απελευθερώνονται από τα δεσμά της ηλεκτρονικής ποδοπέδης. Οπότε, πώς δημιουργήθηκε το αίσθημα του φόβου στην κοινωνία από τους αδειούχους, όταν στατιστικά το 97,4% αυτών δεν παραβιάζουν κανένα όρο της άδειάς τους; Μήπως γιατί η εξαίρεση έχει γίνει κανόνας; Μήπως γιατί όποτε κάποιος παραβιάζει την άδειά του τα δελτία ειδήσεων και οι εφημερίδες το ανάγουν σε πρώτο θέμα σχολιάζοντας με έμφαση ότι ο παραβάτης είναι κρατούμενος και δεν έπρεπε να είχε πάρει άδεια;
Αρκεί να βρεις 3.000 ευρώ
Και, τελικά, ποιος θα πληρώσει τον Μεγάλο Αδελφό; Φυσικά οι κρατούμενοι. Αυτοί που για να μπορούν να δουν έξω από το παράθυρο χωρίς να υπάρχουν κάγκελα, για να μπορούν να κάνουν ένα ζεστό μπάνιο, για να έχουν το κλειδί του κελιού τους, για να ζήσουν στιγμές ελευθερίας και να μην είναι στοιβαγμένοι ο ένας πάνω στον άλλο θα έδιναν τα πάντα. Γι’ αυτό ο νομοθέτης προβλέπει να προκαταβάλλουν 3.000 ευρώ για να μπορέσουν να φορέσουν την ποδοπέδη και να κοιμηθούν στο κρεβάτι τους. Το δημόσιο θα επωμίζεται τα έξοδα μόνο αν «κριθεί με ειδική αιτιολογία ότι [ο κρατούμενος] στερείται την οικονομική δυνατότητα να το καταβάλει». Και όσοι δεν έχουν «ειδική αιτιολογία», αλλά θέλουν να υποβληθούν σε ηλεκτρονική παρακολούθηση ας σκιστούν να τα βρουν. Τι και αν παραβιάσουν το νόμο για να τα εξασφαλίσουν ή δανειστούν από τοκογλύφους. Τι πειράζει; Αρκεί να λειτουργήσει το σύστημα. Και ύστερα υπάρχουν και άλλες σκέψεις… Ιδιωτικές φυλακές για τους κρατούμενους, όπου θα εξασφαλίζεται ένα κρεβάτι και ένα πλήρες γεύμα με τη δική τους απλήρωτη εργασία.
Ιωάννα Δρόσου
Υ.Γ.: Στο κείμενο η ηλεκτρονική ποδοπέδη δεν αναφέρεται ως «βραχιολάκι», γιατί δεν είναι κόσμημα αλλά είδος δεσμών.
Ποιους αφορά η ηλεκτρονική παρακολούθηση
Σε καθεστώς ηλεκτρονικής επιτήρησης δικαιούνται να τεθούν οι κατάδικοι (εφόσον έχουν εκτίσει αθροιστικά με τα μεροκάματα τα 2/5 της ποινής τους και πραγματικά το 1/4 αυτής και δεν έχουν καταδικαστεί για εσχάτη προδοσία), οι ισοβίτες (εφόσον έχουν εκτίσει αθροιστικά 16 χρόνια και πραγματικά 14), οι ανήλικοι (εφόσον έχουν εκτίσει αθροιστικά το 1/3 της ποινής τους και πραγματικά το 1/4) και όσοι έχουν καταδικαστεί σε ισόβια για παράβαση του Κώδικα για τα Ναρκωτικά (εφόσον έχουν εκτίσει 18 χρόνια αθροιστικά και 16 πραγματικά).
Επίσης, η ηλεκτρονική επιτήρηση μπορεί να τεθεί ως περιοριστικός όρος στους αδειούχους κρατούμενους, τους υπόδικους (εκτός αν απειλούνται με κάθειρξη έως 20 χρόνια ή ισόβια, κατηγορούνται για συμμετοχή σε εγκληματική ή τρομοκρατική οργάνωση, είναι φυγόποινοι ή φυγόδικοι, κρίνεται ότι θα διαπράξουν άλλα εγκλήματα) και τους ανήλικους υπόδικους (εφόσον έχουν συμπληρώσει το 15 έτος της ηλικίας τους).
Πηγή epohi.gr
Μια απέραντη φυλακή οραματίζεται να δημιουργήσει το υπουργείο Δικαιοσύνης με το νομοσχέδιο για μέσα ηλεκτρονικής επιτήρησης, που κατέθεσε για δημόσια διαβούλευση την περασμένη εβδομάδα. Το φάσμα εφαρμογής του ευρύ, αφού ελάχιστες είναι οι εξαιρέσεις για την επιβολή του. Στη Γαλλία 8.856 έχουν υποβληθεί σε ηλεκτρονική ποδοπέδη, όταν στη φυλακή βρίσκονται 66.000 κρατούμενοι, 20.000 παραπάνω από την εφαρμογή του νόμου το 2002 και 9.000 παραπάνω από τη χωρητικότητα των φυλακών. Τελικά, δεν αποτέλεσε τη λύση στην αποσυμφόρηση των φυλακών αποτέλεσε τη λύση για την αύξηση του πληθυσμού των κρατουμένων, χωρίς το πολυδάπανο χτίσιμο νέων «σωφρονιστικών» καταστημάτων.
Το νομοσχέδιο διαπνέεται από μια βασική αντίθεση: όταν αφορά τους κατάδικους, παρουσιάζεται ως δικαίωμα-ευεργέτημα, που θα βοηθήσει στην αποσυμφόρηση των φυλακών και την ομαλή επανένταξη των κρατουμένων. Όταν αφορά τους αδειούχους κρατούμενους και τους υπόδικους, παρουσιάζεται ως περιοριστικός όρος, που θα αποτρέψει την τέλεση εγκληματικών πράξεων και θα περιορίσει το «αίσθημα του φόβου και της ανασφάλειας» στην κοινωνία. Τελικά, ο κατ’ οίκον περιορισμός και η ηλεκτρονική παρακολούθηση των κινήσεων όσων φορούν ηλεκτρονική χειροπέδη ή ποδοπέδη είναι ευεργέτημα ή τιμωρία; Γιατί και καρότο και μαστίγιο δεν γίνεται να είναι.
Με σος αποσυμφόρησης
Στο νομοσχέδιο γίνεται ξεκάθαρη η πρόθεση του νομοθέτη για την ευρεία εφαρμογή του μέτρου της ηλεκτρονικής επιτήρησης, καθώς υπογραμμίζεται ότι «η απόλυση χορηγείται οπωσδήποτε, εκτός αν το Συμβούλιο κρίνει ότι η διαγωγή τού κρατούμενου καθιστά απολύτως αναγκαία τη συνέχιση της κράτησής του». Άλλωστε, ο σκοπός τού κατ’ οίκον περιορισμού είναι η αποσυμφόρηση κατά τους εμπνευστές τους νομοσχεδίου. Όμως, για ποια αποσυμφόρηση μιλάμε, όταν γίνονται αθρόες προφυλακίσεις και το ποινικό δίκαιο προβλέπει εγκλεισμό για πληθώρα αδικημάτων. Τα στατιστικά στοιχεία του υπουργείου μιλούν από μόνα τους: Την 1/1/2012 είχαμε 12.479 κρατούμενους, από τους οποίους οι 4.254 ήταν υπόδικοι (34%), οι 4.136 ήταν παραβάτες του νόμου περί ναρκωτικών (33,1%), οι ισοβίτες ήταν 977 (7,8%), όσοι έχουν καταδικαστεί με φυλάκιση έως 5 έτη ήταν αθροιστικά 1.529 (12,2%), όσοι έχουν καταδικαστεί με κάθειρξη έως 10 έτη ήταν 2.511 (20,1%) έως 15 έτη ήταν 1.665 (13,3%) από 15 έτη και άνω 3.100 (24,8%). Όσο, λοιπόν, γίνονται αθρόες προφυλακίσεις, όσο προβλέπεται κάθειρξη για τις μικροκλοπές, τα μικροαδικήματα και τη χρήση ή μικροκατοχή ναρκωτικών ουσιών και όσο επιβάλλονται μαζί με την κάθειρξη χρηματικές ποινές που εμποδίζουν την αποφυλάκιση, τόσο θα διατηρείται ο υπερπληθυσμός των κρατουμένων, που ήδη έχει φτάσει το 34%, αφού η χωρητικότητα των φυλακών είναι για 9.300 κρατούμενους.
Κάνοντας την εξαίρεση κανόνα
Όσον αφορά τους αδειούχους κρατούμενους η ηλεκτρονική ποδοπέδη είναι υποχρεωτική, προκειμένου να αποτρέψει την τέλεση νέων αδικημάτων ή τη φυγή. Φυσικά, ο νόμος διευκρινίζει ότι είναι απαραίτητη η συναίνεση του κρατούμενου και ότι μόνο η άρνηση του δεν αρκεί για την απόρριψη της άδειας. Όμως, όταν ο νόμος προβλέπει ότι το συμβούλιο της φυλακής πρέπει να προβλέψει αν θα κάνει «καλή χρήση άδειας», η άρνησή του κρατούμενου μπορεί να αποτελέσει αιτιολογία ότι θα κάνει «κακή χρήση». Το ίδιο ισχύει και για τους υπόδικους. Αν εκείνοι αρνηθούν, τότε ο εισαγγελέας μπορεί να συμπεράνει ότι υπάρχει κίνδυνος για τέλεση νέων αδικημάτων ή φυγοδικία και να διατάξει την προφυλάκισή τους.
Πάντως, και σε αυτή την περίπτωση τα στατιστικά στοιχεία του υπουργείου απορρίπτουν το επιχείρημα του νομοθέτη. Από το 1999 μέχρι σήμερα το ποσοστό «κακής χρήσης της άδειας» είναι σταθερά στο 2,6%. Να διευκρινίσουμε εδώ ότι «κακή χρήση» δεν σημαίνει απαραίτητα ότι δεν επέστρεψε στη φυλακή ή ότι τέλεσε κάποιο αδίκημα. Μπορεί, ακόμα, να σημαίνει ότι άργησε να επιστρέψει ή δεν έδωσε «παρών» στο αστυνομικό τμήμα ή αρνήθηκε να υποβληθεί σε ναρκωτσέκ όταν επέστρεψε. Επίσης, τα στατιστικά στοιχεία της Γαλλίας, όπου εφαρμόζεται η ηλεκτρονική παρακολούθηση δέκα χρόνια τώρα, δείχνουν ποσοστά συντριπτικά μεγαλύτερα: 7% των κρατουμένων απελευθερώνονται από τα δεσμά της ηλεκτρονικής ποδοπέδης. Οπότε, πώς δημιουργήθηκε το αίσθημα του φόβου στην κοινωνία από τους αδειούχους, όταν στατιστικά το 97,4% αυτών δεν παραβιάζουν κανένα όρο της άδειάς τους; Μήπως γιατί η εξαίρεση έχει γίνει κανόνας; Μήπως γιατί όποτε κάποιος παραβιάζει την άδειά του τα δελτία ειδήσεων και οι εφημερίδες το ανάγουν σε πρώτο θέμα σχολιάζοντας με έμφαση ότι ο παραβάτης είναι κρατούμενος και δεν έπρεπε να είχε πάρει άδεια;
Αρκεί να βρεις 3.000 ευρώ
Και, τελικά, ποιος θα πληρώσει τον Μεγάλο Αδελφό; Φυσικά οι κρατούμενοι. Αυτοί που για να μπορούν να δουν έξω από το παράθυρο χωρίς να υπάρχουν κάγκελα, για να μπορούν να κάνουν ένα ζεστό μπάνιο, για να έχουν το κλειδί του κελιού τους, για να ζήσουν στιγμές ελευθερίας και να μην είναι στοιβαγμένοι ο ένας πάνω στον άλλο θα έδιναν τα πάντα. Γι’ αυτό ο νομοθέτης προβλέπει να προκαταβάλλουν 3.000 ευρώ για να μπορέσουν να φορέσουν την ποδοπέδη και να κοιμηθούν στο κρεβάτι τους. Το δημόσιο θα επωμίζεται τα έξοδα μόνο αν «κριθεί με ειδική αιτιολογία ότι [ο κρατούμενος] στερείται την οικονομική δυνατότητα να το καταβάλει». Και όσοι δεν έχουν «ειδική αιτιολογία», αλλά θέλουν να υποβληθούν σε ηλεκτρονική παρακολούθηση ας σκιστούν να τα βρουν. Τι και αν παραβιάσουν το νόμο για να τα εξασφαλίσουν ή δανειστούν από τοκογλύφους. Τι πειράζει; Αρκεί να λειτουργήσει το σύστημα. Και ύστερα υπάρχουν και άλλες σκέψεις… Ιδιωτικές φυλακές για τους κρατούμενους, όπου θα εξασφαλίζεται ένα κρεβάτι και ένα πλήρες γεύμα με τη δική τους απλήρωτη εργασία.
Ιωάννα Δρόσου
Υ.Γ.: Στο κείμενο η ηλεκτρονική ποδοπέδη δεν αναφέρεται ως «βραχιολάκι», γιατί δεν είναι κόσμημα αλλά είδος δεσμών.
Ποιους αφορά η ηλεκτρονική παρακολούθηση
Σε καθεστώς ηλεκτρονικής επιτήρησης δικαιούνται να τεθούν οι κατάδικοι (εφόσον έχουν εκτίσει αθροιστικά με τα μεροκάματα τα 2/5 της ποινής τους και πραγματικά το 1/4 αυτής και δεν έχουν καταδικαστεί για εσχάτη προδοσία), οι ισοβίτες (εφόσον έχουν εκτίσει αθροιστικά 16 χρόνια και πραγματικά 14), οι ανήλικοι (εφόσον έχουν εκτίσει αθροιστικά το 1/3 της ποινής τους και πραγματικά το 1/4) και όσοι έχουν καταδικαστεί σε ισόβια για παράβαση του Κώδικα για τα Ναρκωτικά (εφόσον έχουν εκτίσει 18 χρόνια αθροιστικά και 16 πραγματικά).
Επίσης, η ηλεκτρονική επιτήρηση μπορεί να τεθεί ως περιοριστικός όρος στους αδειούχους κρατούμενους, τους υπόδικους (εκτός αν απειλούνται με κάθειρξη έως 20 χρόνια ή ισόβια, κατηγορούνται για συμμετοχή σε εγκληματική ή τρομοκρατική οργάνωση, είναι φυγόποινοι ή φυγόδικοι, κρίνεται ότι θα διαπράξουν άλλα εγκλήματα) και τους ανήλικους υπόδικους (εφόσον έχουν συμπληρώσει το 15 έτος της ηλικίας τους).
Πηγή epohi.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου