Ο παράδεισος κλειδώθηκε και τα κλειδιά πετάχτηκαν στον υπόνομο

Το γέλιο είναι όπλο, όπως κι η διακωμώδηση. Και μάλιστα, ισχυρότερο από μια αρμαθιά καλάσνικοφ. Δεν είναι τυχαίο ότι στο Μεσαίωνα συχνά απαγορευόταν και μάλιστα ήταν ένα απ’ τα πιο μεγάλα αμαρτήματα. Το σκοτάδι, κάθε σκοτάδι, φοβάται το γέλιο. Και θέλει να το σκοτώσει, να το κάνει να πάψει, γιατί, όταν γελάμε, εκμηδενίζουμε την εξουσία του σκότους.

Όμως, οι γελοιογράφοι του Charlie Hebdo τί διακωμωδούσαν; Πρόσβαλαν μια θρησκεία; Την θρησκευτική ευαισθησία ή μια εξουσιαστική διαδικασία; Όταν όμως τα ανθρωποειδή «απαντούν» στο μολύβι του σκιτσογράφου με αυτό των τυφεκίων μάχης, ερωτήματα όπως το ανωτέρω έχουν αλήθεια καμία σημασία; Ό,τι προάγει το μίσος, όσο κι αν οι πάσης φύσεως εξουσιαστές προσπαθούν να το γαρνίρουν με θρησκευτικούς, πολιτικούς κι επαναστατικούς φιόγκους, είναι πρελούδιο υποδούλωσης κι όχι απελευθέρωσης. Το γέλιο διακωμωδούσε αυτό το μίσος (όπως κι αντίστοιχου ύφους δογματικά ιδεολογήματα) και το μίσος ήρθε να του απαντήσει με το μόνο όπλο που διαθέτει, τη μεταλλική ριπή. Κι όμως, το γέλιο σε αυτή την περίπτωση έμεινε άφοβο κι ας δεχόταν απειλές. Και το πλήρωσε με τη ζωή του.

Όταν ο δυτικός πολιτισμός σπέρνει με τόση μανία τη βία, εκείνη πια δεν μπορεί να μείνει κλεισμένη έξω απ’ την πόρτα του. Έχει το πρόσωπο όλων όσων αναγκάστηκαν να τον υπηρετήσουν ως δεύτερες ή τρίτες γενιές προσφύγων ή μεταναστών, που δέχονται την έλλειψη πατρίδας ως σφραγίδα και στερούνται όχι τα δικαιώματα που θα τους παραχωρήσει ένα κράτος, αλλά την ίδια τη φωνή τους.

Χωρίς φωνή, τα αστεία είναι μόνο πονεμένες γκριμάτσες. Στα ελληνικά λέμε, όταν κάποιος δε μιλάει καλά μια γλώσσα, ότι τη μιλάει «σπασμένα». Ο «σπασμένος» λόγος είναι θρυμματισμένη σκέψη, που δεν μπορεί να αρθρωθεί, μένει στο βασικό επίπεδο, εκεί που τα αστεία δεν κατορθώνουν να γίνουν έξυπνα. Έτσι, μένουν χοντροκομμένες χειρονομίες, ένα βήμα πριν την απόγνωση. Την ίδια ακριβώς στιγμή που στη Γαλλία συνέβη αυτή η φρικτή επίθεση, στην Υεμένη δολοφονήθηκαν 37 άνθρωποι από παγιδευμένο με εκρηκτικά αυτοκίνητο∙ απ’ τα ίδια κίνητρα θρησκευτικού μίσους. Ωστόσο, στα μάτια ενός δυτικού η Υεμένη είναι Ανατολή, είναι το άλλο, το ξένο, το έξω από τα ευρωπαϊκά σύνορα, τα αμείλικτα αυτά σύνορα της ευρωπαϊκής πολιτικής, που πολεμά την τρομοκρατία σα φάντασμα, την ίδια ώρα που την σπέρνει στις καρδιές των ανθρώπων.

Ποιοι είναι οι ένοχοι που πήραν τα όπλα; Έχουν ένα όνομα ή πολλά; Η καλλιέργεια αυτής της αρρωστημένης βίας μέσα στις σαθρές πολιτισμένες μητροπόλεις απανταχού της γης δεν έχει μια μορφή. Κάθε μέρα βρίσκει τρόπους να μας ταρακουνήσει όλο και περισσότερο. Ο όρος «φασιστικός ισλαμισμός» προφανώς κι είναι ανεπαρκής, ακόμη θα λέγαμε κι ανεδαφικός για να προσδιορίσει το σύγχρονο γίγνεσθαι του ισλαμικού φονταμενταλισμού, καθώς τρέφεται απ’ τα σκουπίδια της απόρριψης αιώνων, επιδιώκοντας μια θρησκευτική «καθαρότητα». Το ζήτημα περιπλέκεται ακόμη περισσότερο, αν αναλογιστούμε τις άπειρες αήθεις δυτικότροπες προσμίξεις στο σημερινό πολιτικό-θρησκευτικό εξάμβλωμα, όσον αφορά απόψεις και πρακτικές.

Δεν είναι τυχαίο πόσο άμεσα αντιδρούν χιλιάδες κόσμου απέναντι σε ένα κακό, αρκεί να μοιάζει ή και να παρουσιάζεται ως απόλυτο. Το καλό, το δημιουργικό, το γενναιόδωρο είναι σχετικό. Κανείς δεν πιστεύει στην ελευθερία κατ’ ουσίαν, μέχρι να την στερηθεί, κανείς δεν πιστεύει στο γέλιο, μέχρι να πάψει. Το μόνο που ενώνει πια τόσο αχανείς, απρόσωπες κοινωνίες είναι το απόλυτο κακό. Μόνο απέναντι στο απόλυτο κακό οι άνθρωποι ορθώνουν το βλέμμα να κοιτάξουν γύρω τους.

Ακόμη κι αν το αστείο είναι χοντροκομμένο, άηθες και βλακωδέστατο, κανείς δε νομιμοποιείται να σκοτώσει τον άνθρωπο που το φέρει. Όμως, τόσο οι δυτικές, όσο κι οι ανατολικές κοινωνίες χρησιμοποιούν κατά καιρούς τη διαπόμπευση, την προσβολή, την εκμηδένιση του άλλου, την βρώμικη προπαγάνδα, προκειμένου να διενεργήσουν τον πόλεμο των εντυπώσεων. Κι αυτός ο πόλεμος δεν τελειώνει εύκολα. Θέλει θύματα και αίμα. Απειλεί και φωνάζει την «απόλυτη αλήθεια» του φανατισμού και της ιδεολογίας, του πολιτισμού και του θεού που μιλάει μέσα από εξουσιαστικά ατσάλινα μικρόφωνα. Κανείς προσωπικός θεός, δηλαδή η φωνή της ελευθερίας που μένει ζωντανή μέσα στον καθένα και του φωνάζει ότι γεννήθηκε νομάδας, περιπλανώμενος και περαστικός απ’ αυτό τον κόσμο, δεν του λέει να πάρει τα όπλα.

Ούτε, όπως θέλουν κάποιοι, το να παίρνεις τα όπλα ενάντια στη Δύση σημαίνει ότι είσαι με τους «απελευθερωτές» επαναστάτες. Όποιος βλέπει πίσω από κάθε φέροντα τυφέκιο ΑΚ-47, ψυχωτικό λάτρη των κλειτοριδεκτομών, των λιντσαρισμάτων και των μαζικών φόνων και βασανιστηρίων, τους «μαχητές αντίστασης», ας κουνήσει ολίγον την κεφαλή του μήπως και συνέλθει. Προφανώς και υπάρχουν ισλαμιστές μαχητές με ήθος, ούτε λόγος. Θέλει, ωστόσο, ενδελεχή αναζήτηση για το ποιος, που και γιατί αντιτάσσει τα όπλα στην δυτική βαρβαρότητα. Η εξουσία φοράει πολλές στολές. Οι λεγόμενοι ιεροί πόλεμοι δεν μπορούν σε καμιά περίπτωση να είναι απελευθερωτικοί. Οι ιεροί τόποι είναι μέσα μας, όταν κατορθώνουμε να γελάσουμε σαν αθώα παιδιά, όταν παλεύουμε να καθαρίζουμε το ομιχλώδες σκοτάδι, για να βρούμε το πνεύμα που λάμπει στον καθένα. Κι αυτούς τους αληθινά ιερούς τόπους δε θα τους πειράξει κανείς, όσο η ελευθερία, η αλήθεια κι η ανθρωπινότητά μας καταφέρνουν να βγουν έξω και ν’ αναπνεύσουν.

σύντροφοι για την Αναρχική απελευθερωτική δράση