Κάτι… άλλο…

Yπάρχουν άνθρωποι που ενώνονται και άνθρωποι που απλώς συμβιβάζονται

Εχω από χρόνια πειστεί ότι οι άνθρωποι δεν ενώνονται και χωρίζουν ανάλογα με τις γενιές. Επειδή κάποιος γεννήθηκε τη δεκαετία του ’40 στην Ελλάδα δεν σημαίνει ότι δεν ελκύεται ή δεν νιώθει οικεία με κάποιον της γενιάς του ’80, αρκεί να μπορούν και οι δύο να έχουν προσπεράσει τις διαχωριστικές γραμμές που φέρνουν, όχι η ηλικία, το γήρας ή η νεότητα, αλλά ο κόσμος, οι ιδεολογίες, η πραγματικότητα και οι συμβάσεις. Υπάρχει κάτι μέσα στον καθένα από εμάς, που μας κάνει συγγενείς, εκλεκτικά συγγενείς, ακόμα και με ανθρώπους που δεν γνωρίσαμε, ίσως και της άλλης πλευράς του κόσμου.


Αυτό το παθαίνουμε συχνά με συγγραφείς, μουσικούς, καλλιτέχνες γενικά, οι οποίοι εκφράζουν μέσα από την καταβύθιση στον εαυτό τους τα δικά μας μύχια, τον προβληματισμό μας, τον τρόπο που τρέμει το φυλλοκάρδι μας, τη σκιά του εαυτού μας και το σημάδι της σάρκας μας τη στιγμή που μας έκλεψαν τα φτερά.

Οταν λοιπόν ένας τέτοιος καλλιτέχνης μιλήσει για εμάς αντί ημών, τότε τον νιώθουμε δικό μας. Λέμε ότι αυτός ο άνθρωπος με ξέρει καλύτερα από τον καθένα και δενόμαστε αφοσιωμένοι, συγκινημένοι στο άρμα της πένας του ή της χορδής του.

Γιατί όμως δυσκολευόμαστε να βρούμε τι είναι αυτό που μας ενώνει με κάποιον που φαίνεται μακριά από εμάς; Γιατί στην καθημερινότητά μας σηκώνουμε μπάρες, άμυνες για να αποκρούσουμε το διαφορετικό με όρους εξωτερικούς, εμφανισιακούς, ηλικιακούς, συμβατικούς; Γιατί αδυνατούμε να δούμε ότι η χορεία των «ομοίων», αυτών που γοητεύονται από τα ίδια πράγματα, γελάνε με τα ίδια αστεία, πίνουν αχόρταγα μέχρι το τέλος του ποτηριού ή, αντιθέτως, ξυπνάνε αξημέρωτα για να εργαστούν φανατικά, έχουν εμμονές και φοβίες, βρίσκονται πέρα από κάθε ηλικία, νοοτροπία, ακόμα και χώρα.

Δεν υπάρχουν λοιπόν εμείς και οι άλλοι. Οι Ελληνες και οι Γερμανοί, οι νέοι και οι γέροι, οι άντρες και οι γυναίκες, αλλά, αντιθέτως, υπάρχουν άνθρωποι που ενώνονται γιατί χτυπά κάπως η καρδούλα τους και άνθρωποι που απλώς συμβιβάζονται, είτε είναι νέοι είτε γέροι.

Διαβάζοντας μερικές από τις ερωτικές επιστολές του Τζέιμς Τζόις προς τη γυναίκα του Νόρα, που εκδόδηκαν από τις εκδόσεις Πατάκη, θαύμασα όχι τον λογοτεχνικό οίστρο ενός από τους σημαντικότερους λογοτέχνες παγκοσμίως, αλλά τον τρόπο που μετέτρεψε σε λέξεις -χωρίς φόβο, αλλά με πάθος- την ερωτική του έξαψη. Αυτό από μόνο του με έκανε να αναρωτηθώ σε τι κλίμα εποχής καλλιεργείται όλη αυτή η ιδιωτική ελευθεριότητα και τόλμη. Αραγε όλοι οι άντρες της δικής του γενιάς αποκαλούσαν την ερωμένη τους με τον τρόπο που την αποκαλεί ο Τζόις; Ή, ακόμα καλύτερα, ερωτεύονταν και διεγείρονταν με τοιούτον τρόπο;

Προφανώς και όχι. Ο συντηρητισμός και η συμβατική ζωή ανάμεσα στα ζευγάρια, ιδίως ανάμεσα στους παντρεμένους, είναι στοιχεία που έδιναν τον τόνο την εποχή που έζησε ο Τζόις. Φέρνοντας τον προβληματισμό μου στο σήμερα, αναρωτιέμαι πόσοι από εμάς συντηρούμε μια αντίστοιχη φλόγα ζωής στη σχέση μας. Διότι το σεξουαλικό παιχνίδι, ο πειραματισμός, η ένωση των σωμάτων και των ψυχών αλλά κυρίως η αέναη διάθεση για όλα αυτά, σαν το πρώτο άνθισμα των ανοιξιάτικων μπουμπουκιών, δεν αφορούν μόνο όσα κάνουν οι άνθρωποι στο κρεβάτι τους. Αφορούν τον τρόπο που ζουν, που μεγαλώνουν τα παιδιά τους, που ντύνονται, που επιλέγουν φιλίες, που ψηφίζουν ακόμα ακόμα.

Και σήμερα, εν έτει 2013, περισσότερο από ποτέ βρίσκουμε από όλα στην ανθρώπινη ομήγυρη. Ανθρώπους που τα καλλιεργούν όλα αυτά και περνούν ωραία τις μέρες και τις νύχτες τους, ανεξαρτήτως ηλικίας, γενιάς και κληρονομιάς, και άλλους που, δυστυχώς ή ευτυχώς, τα έχουν απολέσει με πολύ φόβο και φυσικά χωρίς καθόλου πάθος.

Τι είναι αυτό όμως που ενώνει τους ανθρώπους; Πού τους κάνει πιο ανθρώπους; Πού τους κάνει ερωτεύσιμους, δραστήριους, ζωντανούς και τους οξύνει την κεραία να αναζητούν στη ζωή τους «ομοίους»; Το ασυνείδητό τους; Μια συνειδητή απόφαση; Η ωριμότητα; Το «λάδι» του νονού; Η αμετανόητη παιδικότητά τους; Η μη απόσυρση;

Είναι αλήθεια ότι δεν έχω απάντηση. Από όλα αυτά που μπορεί να ισχύουν ή και όχι, κρατώ σαν ιδεατή την απάντηση της δίχρονης κόρης μου που σε ένα πάρτι με συνομήλικα παιδιά βρέθηκε στη σκηνή της κρυμμένη με ένα αγόρι 7 χρόνων και συνομιλούσαν! Στην ερώτησή μου «τι κάνετε εδώ, αγάπη μου;», μου είπε «… κάτι…». «Τι κάτι, μωρό μου;» ξαναρώτησα, για να πάρω την αφοπλιστική απάντηση: «Κάτι… άλλο…»

Μάλλον τελικά αυτό ενώνει τους ανθρώπους…

marialenas77@gmail.com

Μαριαλένας Σπυροπούλου

Πηγή νησίδες efsyn