Ως Πρωτοβουλία για τα Δικαιώματα των Κρατουμένων έχουμε επανειλημμένα τοποθετηθεί και θα συνεχίσουμε να τοποθετούμαστε εναντίον του μέτρου αυτού, τόσο θεωρητικά, αξιακά όσο και σε σχέση με την εφαρμογή του στην Ελλάδα, αυτή τη χρονική στιγμή, από αυτή την κυβέρνηση και από αυτό το υπουργείο Δικαιοσύνης.
Το εν λόγω νομοθέτημα (πρόχειρο και επικίνδυνα γενικόλογο ως προς τις «λεπτομέρειες» της εφαρμογής του) προβάλλει στην αιτιολογική του έκθεση ως βασικό του στόχο την αποσυμφόρηση των φυλακών. Ωστόσο από τη μία οι πάρα πολλές εξαιρέσεις αδικημάτων και από την άλλη η επέκταση του μέτρου σε αδειούχους, υπόδικους και ανήλικους ξεσκεπάζει τον… αγαθό σκοπό της αποσυμφόρησης ως προσχηματικό.
Σε ό,τι αφορά τους υπόδικους, ο νόμος προβλέπει –χωρίς να δεσμεύεται– ότι τα ηλεκτρονικά δεσμά θα αντικαθιστούν την προφυλάκιση. Ωστόσο η εμπειρία μας μάς υποδεικνύει το αντίθετο, ότι το βραχιολάκι θα αντικαταστήσει τους περιοριστικούς όρους και όχι την προφυλάκιση, θα εφαρμοστεί δηλαδή σε ανθρώπους και αδικήματα που δεν θα προφυλακίζονταν ούτως ή άλλως.
Σε ό,τι αφορά την άδεια –η οποία ορίζεται από τον ίδιο τον σωφρονιστικό κώδικα ως προστάδιο της επιστροφής του κρατουμένου στην κοινωνία, ως ευεργέτημα και δοκιμασία που βασίζεται στην εμπιστοσύνη– το υπουργείο ισχυρίζεται και πάλι ότι θα μετατρέπεται σε άδεια με ηλεκτρονική παρακολούθηση για τις κατηγορίες εκείνες των κρατουμένων που μέχρι τώρα δεν την έπαιρναν. Δεν τους πιστεύουμε, ούτε εμείς ούτε καν η μειοψηφία της νομοπαρασκευαστικής επιτροπής, η οποία διατυπώνει τον προβληματισμό ότι η φιλοσοφία του θεσμού αλλοιώνεται μια για πάντα
Για τους ανήλικους, πολλοί από τους οποίους θα υποχρεώνονται να πηγαίνουν ακόμη και στο σχολείο τους με το βραχιολάκι, θεωρούμε αδιανόητη και μόνο τη συζήτηση.
Επιπλέον, ο φορέας που θα διαχειρίζεται και θα διατηρεί τα δεδομένα κίνησης των κρατουμένων, παραμένει άγνωστος, το μόνο που μας είπαν είναι ότι θα το αναλάβει «κάποια ιδιωτική εταιρεία». Το κόστος, απροσδιόριστο και αυτό, θα βαρύνει τον κρατούμενο, εκτός και αν είναι άπορος. Εμείς όμως ξέρουμε καλά ότι πλέον πολλοί κρατούμενοι, χωρίς να είναι τυπικά άποροι, δεν κάνουν καν χρήση της άδειάς τους επειδή δεν έχουν λεφτά για τα εισιτήρια. Υποψιαζόμαστε λοιπόν ότι πολλά… χωράφια θα πουληθούν για να τραφεί η ιδιωτική τους ηλεκτρονική παρακολούθηση.
Όμως, πέρα από το γράμμα του νόμου, υπάρχει και το πνεύμα. Και σε ό,τι αφορά το βραχιολάκι αυτό το πνεύμα είναι η αυστηροποίηση του σωφρονιστικού συστήματος η διάχυση της φυλακής, η εμπέδωση της επιτήρησης στην κοινωνία. Τα ωραία περιτυλίγματα περί «λιγότερης φυλακής» δεν μας λένε τίποτα. Αν το υπουργείο ήθελε αποσυμφόρηση θα εφάρμοζε όλες αυτές τις εναλλακτικές ποινές κράτησης που ήδη προβλέπονται από τον νόμο (ημιελεύθερη διαβίωση, κοινωφελής εργασία, κατ’ οίκον περιορισμός).
Ειδικά μάλιστα αν συνδυάσουμε την ψήφισή του με απειλές του τύπου «και πάλι καλά να λέτε που δεν καταργούμε τις άδειες όπως μας εισηγούνται», που ακούσαμε ανεπίσημα αλλά από τα πιο επίσημα χείλη, θα χαρακτηρίζαμε αυτό το νομοσχέδιο ακραία κατασταλτικό πισωγύρισμα.
Γνωρίζουμε καλά ότι πολλοί κρατούμενοι περιμένουν με αγωνία την ψήφιση του νόμου. Τους κατανοούμε απολύτως – οτιδήποτε μπορεί να σε βγάλει μια ώρα αρχύτερα από την κόλαση των ελληνικών φυλακών είναι λογικό να αντιμετωπίζεται ως σανίδα σωτηρίας. Αλλά ας μην προσβάλλουμε τους κρατούμενους βαφτίζοντας τον ηθικό εκβιασμό των ίδιων και των οικογενειών τους επιλογή. Η δική μας θέση ήταν και θα είναι πάντα δίπλα τους, χωρίς κανέναν διαχωρισμό. Ωστόσο η εκτίμησή μας παραμένει ότι αυτό το μέτρο θα είναι ένας ακόμη κρίκος στη μακρά αλυσίδα παραπλάνησης και εμπαιγμού των κρατούμενων, ένα μέτρο που ευαγγελίζεται λιγότερη φυλακή, άλλα θα φέρει περισσότερη φυλακή για όλους.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου